Έχουν περάσει δύο περίπου μήνες από την τελευταία μεταγραφή του Ολυμπιακού που ήταν ο Luke Sikma, και έκτοτε, δύο ερωτήματα με άμεση σύνδεση μεταξύ τους, ανακυκλώνονται διαρκώς: το ένα είναι αν θα υπάρξει περαιτέρω ενίσχυση και το δεύτερο είναι, αν θα υπάρξει ενίσχυση, τι χαρακτηριστικά θα αναζητηθούν. Και για τα δύο έχουν υπάρξει ρεπορτάζ, σε κάποιες περιπτώσεις αντικρουόμενα, και η αλήθεια είναι πως παρότι έχει περάσει τόσος καιρός και έχουν γραφτεί τόσα πολλά, κανένας δεν μπορεί να απαντήσει με σιγουριά. Πάμε, λοιπόν, να βάλουμε μερικά πράγματα σε μία σειρά.
Θα πάρει παίκτη ο Ολυμπιακός;
Η πλειοψηφία των ρεπορτάζ αναφέρει πως ο Ολυμπιακός σίγουρα θα κινηθεί για μία ακόμα μεταγραφή. Έως τώρα, οι αφίξεις είναι ισάριθμες με τις αποχωρήσεις για τους Πειραιώτες. Σλούκας, Βεζένκοφ, Black και Bolomboy έφυγαν, Williams-Goss, Milutinov, Sikma και Τανούλης ήρθαν. Κοιτώντας και τις θέσεις ξεχωριστά, βλέπουμε πως, αριθμητικά τουλάχιστον, δε μοιάζει επιβεβλημένη κάποια προσθήκη.
| PG | Thomas Walkup | Nigel Williams-Goss | Μιχάλης Λούντζης (SG) |
| SG | Isaiah Canaan | Γιαννούλης Λαρεντζάκης (SF) | George Papas |
| SF | Κώστας Παπανικολάου (PF) | Shaquielle McKissik (SG) | |
| PF | Luke Sikma | Alec Peters (SF) | |
| C | Moustapha Fall | Nikola Milutinov | Γιώργος Τανούλης (PF) |
Ο Ολυμπιακός διαθέτει 13 παίκτες που προορίζονται για να έχουν ρόλο. Σίγουρα δύο σε κάθε θέση, που θα έχουν αρκετά λεπτά συμμετοχής, αλλά και αρκετούς που μπορούν να καλύψουν περισσότερες από μία θέσεις. Πράγματι, με τον παραδοσιακό-και συγχρόνως παρωχημένο-τρόπο ανάγνωσης του ρόστερ, δεν υπάρχουν αρκετά λεπτά για άλλον παίκτη. Αυτή, όμως, είναι μία ανάγνωση της κατάστασης, η οποία είναι αρκετά ρηχή. Κοιτώντας το πόσοι παίκτες υπάρχουν σε κάθε “θέση”, αγνοούμε πολλές λεπτομέρειες. Πέραν του ότι στο σύγχρονο μπάσκετ οι παραδοσιακές “θέσεις” ουσιαστικά δεν υπάρχουν, οφείλουμε να παρατηρούμε περισσότερο τα χαρακτηριστικά. Και εκεί είναι σαφές πως ο Ολυμπιακός έχει σημαντικές ελλείψεις.
Ξεκινώντας από τις θέσεις των ψηλών, είναι σαφές πως από άποψης ποιότητας, το ρόστερ είναι αναβαθμισμένο, αλλά σε ό,τι αφορά στα χαρακτηριστικά, είναι εμφανής η απουσία αθλητικότητας και παίκτη με καλά πλάγια βήματα. Επιπλέον, κανένας από τους πέντε παίκτες που θα καλύψουν τις θέσεις “4” και “5” δεν έχει ως δυνατό του σημείο την άμυνα με αλλαγές. Τα ρεπορτάζ, ωστόσο, δεν κάνουν λόγο για διάθεση ενίσχυσης με κάποιον tweener για παράδειγμα. Παράλληλα, υπάρχουν τέσσερις παίκτες πρώτης γραμμής για την Euroleague, οπότε θα ήταν πολύ δύσκολο για κάποιον παίκτη να βρει ικανοποιητικό χρόνο συμμετοχής. Στην περιφέρεια, όμως, η κατάσταση είναι διαφορετική.
Εκ πρώτης όψεως, η περιφερειακή γραμμή των ερυθρολεύκων μοιάζει συνωστισμένη. Ωστόσο, δύο παίκτες δεν προορίζονται για μεγάλους ρόλους (Λούντζης και Papas), ενώ McKissic και Λαρεντζάκης παίρνουν χρόνο συμμετοχής και στη θέση “3”. Κοιτώντας τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει μία περιφερειακή γραμμή στο σύγχρονο μπάσκετ, βλέπουμε ότι ο Ολυμπιακός παίρνει πολύ καλό βαθμό στην πίεση στην μπάλα και την άμυνα γενικότερα, έχει δύο καλούς οργανωτές και παιχνίδι αδύνατης πλευράς. Στις καταστάσεις pick and roll, οι Walkup και Williams-Goss είναι ικανοί, αλλά σε καμία περίπτωση κυρίαρχοι, ενώ οι υπόλοιποι περιφερειακοί της ομάδας δεν έχουν καθόλου παιχνίδι με την μπάλα, αν εξαιρέσουμε κάποια iso και τα handoff του McKissic. Εκτός αυτού, λείπει και η καθαρή προσωπική φάση αν εξαιρέσουμε τον Αμερικανό. Μία έλλειψη που υπήρχε και τις δύο προηγούμενες χρονιές, αλλά χάρη στο πλήρες pick and roll παιχνίδι του Σλούκα και την τεράστια βαρύτητα του Βεζένκοφ, ήταν πιο εύκολο να…μακιγιαριστεί.
Στα μάτια των Σλούκα και Βεζένκοφ, ο Γιώργος Μπαρτζώκας είχε βρει δύο παίκτες που είχαν τόσο την προσωπικότητα όσο και τα χαρακτηριστικά να υποστηρίξουν υψηλό όγκο προσπαθειών και μεγάλες αρμοδιότητες. Ακόμα και με αυτούς διαθέσιμους ωστόσο, υπήρχαν φορές που οι αντίπαλοι του Ολυμπιακού έβρισκαν για κάποια διαστήματα αντίμετρα απέναντι στην εξαιρετική κυκλοφορία της μπάλας που αναδείκνυε κάθε κενό και ασυνεννοησία στην αντίπαλη άμυνα. Η Φενέρμπαχτσε του Δημήτρη Ιτούδη, για παράδειγμα, στα playoffs περιόρισε όσο περισσότερο μπορούσε τις βοήθειες, αφήνοντας τους παίκτες των ερυθρολεύκων να πρέπει να εκμεταλλευθούν κενά στην άμυνα με προσωπικές φάσεις. Ασφαλώς, στο τέλος προκρίθηκε ο Ολυμπιακός, αλλά δεν μπορούμε να αρνηθούμε πως σε αρκετά διαστήματα έχασε εντελώς τον επιθετικό του ρυθμό. Είναι ουτοπικό να πιστεύουμε ότι θα δημιουργούνται τακτικά ρήγματα σε άμυνες επιπέδου Euroleague χωρίς την απειλή και την βαρύτητα κάποιων πολύ ποιοτικών παικτών. Και χωρίς τέτοια ρήγματα, γίνεται αρκετά δύσκολο να δούμε αυτή την κυκλοφορία της μπάλας που όλοι θαυμάσαμε τον Ολυμπιακό των τελευταίων δύο ετών. Ο αντίλογος, φυσικά, σε αυτό, είναι προσθήκη του Milutinov, ο οποίος είναι ιδανικός για πολλές από τις δράσεις που αρέσουν στον Μπαρτζώκα, αλλά προσωπικά δεν πείθομαι ότι η παρουσία του είναι αρκετή για να αλλάξει άρδην την κατάσταση.
Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι είναι περισσότερο ζήτημα χαρακτηριστικών και λιγότερο θέσης. Άλλωστε, αν θέλουμε να δούμε την κατάσταση και με βάση τις θέσεις, παίκτες όπως ο Canaan, ο Λαρεντζάκης και δευτερευόντως ο McKissic, τις περισσότερες φορές λειτουργούν ως παίκτες αδύνατης πλευράς, εκτελώντας από τις γωνίες, κόβοντας προς το καλάθι ή χτυπώντας close-out. Δηλαδή ως πλαϊνοί και όχι ως guard. Καταστάσεις όπως αυτές που περιγράφονται παραπάνω όμως, πρέπει να δημιουργηθούν πρώτα, για να εξαργυρωθούν στη συνέχεια. Ο Ολυμπιακός αυτή τη στιγμή με το ρόστερ που έχει φαίνεται πως διαθέτει πολλούς παίκτες ικανούς για το δεύτερο κομμάτι, δηλαδή την εκμετάλλευση καταστάσεων. Για αυτό και προσωπικά θεωρώ ότι ο παίκτης που θα αποκτηθεί (αν αποκτηθεί) μπορεί να αλλάξει σημαντικά το ταβάνι της ομάδας του Πειραιά.
Υπάρχει ένα ακόμη στοιχείο στο οποίο θέλω να σταθώ σε αυτό το σημείο. Αυτό είναι ότι ο Ολυμπιακός αυτή τη στιγμή δε διαθέτει παίκτες που να μπορούν να αντεπεξέλθουν σε μεγάλο όγκο προσπαθειών. Μόνο ο Canaan είχε τέτοιο ρόλο σε επίπεδο Euroleague και η επίθεση της Unics δεν ήταν ψηλά στο δείκτη αποτελεσματικότητας. Το σύστημα της ομάδας και το εξαιρετικό σύνολο που χτίστηκε τα τελευταία δύο χρόνια έχει δείξει τρομερή ικανότητα στο να αναδεικνύει διαφορετικούς πρωταγωνιστές, αλλά οι δύο βασικοί πυλώνες του έχουν χαθεί. Σλούκας και Βεζένκοφ μπορούσαν και βάσει ταλέντου και βάσει προσωπικότητας να “σηκώσουν” μεγάλο όγκο ευθυνών, με τις κατοχές τους να πρέπει να μοιραστούν αν δεν αποκτηθεί παίκτης. Προσοχή: δε λέω ότι θα γίνει προσωποκεντρική η επίθεση του Ολυμπιακού. Η παρουσία ενός τέτοιου παίκτη μπορεί να ωφελήσει το σύνολο και με άλλους τρόπους, τους οποίους θα βρει η ομάδα όταν και αν χρειαστεί.
Τι παίκτη χρειάζεται ο Ολυμπιακός;
Δημιουργό. Αυτό χρειάζεται. Όχι απαραίτητα κάποιον πολύ καλό πασέρ, αλλά κάποιον που να μπορεί να δημιουργήσει καταστάσεις. Να περάσει τον προσωπικό του αντίπαλο και να δημιουργήσει ένα ρήγμα που θα εκμεταλλευθούν οι υπόλοιποι χάρη στην ανιδιοτέλειά τους και την ικανότητα που έχουν στην πάσα. Να τραβήξει αντίπαλο παίζοντας pick and roll ή βγαίνοντας από ένα screen για να υποδεχθεί την μπάλα. Ο Ολυμπιακός έχει μεγάλη ανάγκη από έναν παίκτη που θα τραβάει την προσοχή των αντιπάλων με ή χωρίς την μπάλα, ώστε να δίνεται η ευκαιρία στους υπόλοιπους να δημιουργούν σουτ με καλές προϋποθέσεις. Είτε πρόκειται για έναν κλασικό σουτέρ, είτε για έναν ικανό iso scorer, αυτό που χρειάζεται είναι ένας ακόμα παίκτης που θα μπορεί να θέσει την άμυνα σε κίνηση. Έχασε δύο τέτοιους και επί της ουσίας πρόσθεσε μόνο έναν, σε μία θέση που ήδη υπήρχε και άλλος (Milutinov, ενώ υπήρχε ήδη ο Fall). Ο παίκτης που χρειάζεται θα μπορούσε να είναι ένας versatile forward που να μπορεί να λειτουργήσει και ως χειριστής, αλλά η αγορά δεν έχει τέτοιο παίκτη αυτή τη στιγμή. Οπότε είναι σαφές ότι μιλάμε για guard. Μην ξεχνάμε ότι ο ίδιος ο Μπαρτζώκας είχε ζητήσει έναν ακόμα χειριστή, ανεξάρτητα από την έκβαση της υπόθεσης του Κώστα Σλούκα. Συν το γεγονός ότι η πίεση μπορεί να δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα σε motion επιθέσεις, όπως αυτή του Ολυμπιακού. Και συχνά το αντίδοτο στην πίεση είναι ένας ακόμα ικανός χειριστής.
Το ρόστερ και το σύστημα που έχει φτιάξει ο Γιώργος Μπαρτζώκας είναι εξαιρετικό στο να τιμωρεί κάθε βοήθεια και κάθε λάθος της άμυνας. Λάθη που μπορεί να προκαλέσει, χάρη στην ευφυΐα των παικτών του, την εξαιρετική motion επίθεσή του και την έφεση στην πάσα που υπάρχει σχεδόν σε κάθε θέση. Ωστόσο η Euroleague είναι τρομερά απαιτητική. Και όποια ομάδα θέλει να έχει στόχο ακόμα και την είσοδο στα playoffs, δεν μπορεί να βασίζεται μόνο στα παραπάνω. Ειδικά από τη στιγμή που έχασε τον κορυφαίο και καταλληλότερο παίκτη που θα μπορούσε να έχει για ένα τέτοιο πλαίσιο. Επίσης, από τη στιγμή που η ομάδα έχει εξαιρετικά εργαλεία και πλάνο για να μεγιστοποιήσει τη βαρύτητα κάποιου ταλαντούχου σκόρερ, η απόκτηση ενός τέτοιου, με δεδομένο ότι θα έχει ένα ικανοποιητικό επίπεδο προσαρμογής, μπορεί να αλλάξει για τα καλά το ταβάνι της.
Είναι σαφές πως ο Ολυμπιακός είναι έτοιμη ομάδα σε γενικές γραμμές, με άπαντες στο ρόστερ να είναι ικανοί να υπηρετήσουν τέλεια το ιδιαίτερα απαιτητικό πλάνο του. Δεν έχει λόγο να βιαστεί από άποψης χρόνου, αλλά όσο αφορά στις επιλογές, ίσως να μην έχει την ευχέρεια που θα ήθελε. Είναι σαφές ότι δε θέλει να διαταραχθεί το πλάνο του, το οποίο ωστόσο δεν ξέρουμε πόσο αποτελεσματικό μπορεί να είναι μετά την απώλεια των δύο κορυφαίων παικτών του.
ΥΓ1: Πρόκειται για μία από τις σπάνιες περιπτώσεις όπου ένας καθαρός σκόρερ μπορεί πραγματικά να λύσει πολλά από τα προβλήματα ενός συνόλου.
ΥΓ2: Δε χρειάζεται απαραίτητα καθαρό iso παίκτη (δύσκολα θα πάρει τέτοιο παίκτη ο Μπαρτζώκας) ο Ολυμπιακός. Μπορεί να πάρει όσα χρειάζεται από κάποιον που θα βοηθήσει και τους άλλους να δώσουν περισσότερο σκορ. Με έμμεσο τρόπο, βελτιστοποιώντας το πλάνο.
ΥΓ3: Αν δεν αποκτηθεί παίκτης, ο Canaan και ο Goss θα επωμιστούν βάρος που μένει να δούμε αν μπορούν να σηκώσουν. Το έχουν κάνει σε επίπεδο Eurocup, αλλά η Euroleague είναι άλλη πίστα.
